اجرای طرح های پتروشیمی نیازمند بازنگری در مدل توسعه یکپارچه است

به گزارش خبرگزاری پتروشیمی ایران ٫(ایپنا)، حسن عباس زاده معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی امروز (چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت ماه) از فاز یک و پروژه شیرینسازی گاز ترش، و همچنین فاز دو پروژه مونو اتیلن گلایکول و واحد تولید اتیلن مجتمع پتروشیمی بوشهر، با حضور معاون برنامهریزی وزیر نفت، مدیران شرکت سرمایهگذاری شستان و مسئولان پتروشیمی بوشهر بازدید کرد .
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، با بیان این که یکی از چالش های جدی در صنعت پتروشیمی کشور، عدم توازن میان توسعه واحدهای بالادستی و پاییندستی است گفت: در حالی که روی کاغذ و از منظر تئوریک، بهترین مدل توسعه، مدل یکپارچهسازی زنجیره ارزش از بالادست تا پاییندست است، اما در عمل شاهد نوعی تبعیض در توسعه هستیم که باعث شده بخشهایی از این زنجیره رشد نامتوازن داشته باشند.
وی افزود: در نمونهای مشخص از منطقه پارسیان، واحدهای بالادستی نظیر تولید اتیلن راهاندازی شدهاند و اکنون با مازاد اتیلن مواجه هستیم؛ بهطوری که در برخی مقاطع، این محصول ارزشمند سوزانده میشود. این در حالی است که واحدهای پاییندستی آن آماده بهرهبرداری نشده اند و اگر از سال های قبل، بهجای توسعه صرف واحدهای بالادستی، تمرکز بر راهاندازی واحدهای پاییندستی اتیلن نیز وجود داشت، اکنون دچار چنین مشکلاتی نمیشدیم.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی تصریح کرد: این نوع اجرای ناهماهنگ، در برخی موارد ناشی از تصمیمگیریها و نگاه به اولویتبندی حلقههای توسعه بود واکنون در شرایطی قرار داریم که حجم قابل توجهی از اتان در حدود سه میلیون تن و همچنین یک میلیون تن محصول پالایشی در دسترس است، اما به دلیل تأخیر در اجرای واحدهای میانی و پاییندستی، در برخی مناطق زنجیره ارزش دچار گسست شده است.
عباس زاده با اشاره به این که این چالشها تنها مختص یک منطقه خاص نیست تاکید کرد: وضعیت فعلی نشان می دهد مدل اجرایی موجود نیازمند بازنگری اساسی است و برای تحقق کامل زنجیره ارزش و جلوگیری از هدررفت منابع، باید نگاه جامعتری به توسعه یکپارچه صنعت پتروشیمی داشت، نگاهی که توازن میان حلقههای زنجیره را رعایت کند و تصمیمات آن تحت تأثیر ملاحظات مقطعی قرار نگیرد.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، در ادامه با بیان این که در حال حاضر حدود ۲۰ درصد از ظرفیت صنعت بلااستفاده مانده است که برای بهرهبرداری از این ظرفیتها، چند راهکار عملیاتی در دستور کار قرار گرفته است گفت: این موضوع طی جلسات مختلف با همکاران بررسی شده و اقدامات اجرایی نیز آغاز شده است.
وی افزود: یکی از اقدام های قابل توجه، ابتکار آقای بساق زاده و همکارانشان در شرکت ما بوده که در همکاری با چند شرکت دارای مشعلهای گازسوز (فلر)، قراردادهایی برای استفاده از گازهای مازاد منعقد کردهاند. هرچند برخی از این شرکتها هنوز عملیات اجرایی را آغاز نکردهاند، اما مذاکراتی برای فعالسازی این ظرفیتها و هدایت گاز مازاد به خوراک واحدهای پاییندستی در حال انجام است. همچنین تیمهایی از پتروشیمی بوشهر نیز در این مذاکرات حضور داشتهاند.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد: هرچند برخی از این گازهای مازاد فاقد ترکیبات غنی مانند اتان هستند، اما میتوانند بهعنوان متان مازاد با قیمت مناسب به فروش برسند. در واقع، با مدیریت زنجیره و تملک کامل نفع اقتصادی توسط تولیدکننده، فروش این متان حتی با قیمتهایی نظیر ۱۸ تا ۲۵ سنت به ازای هر مترمکعب میتواند توجیهپذیر باشد. از این منظر، اگر بتوانیم متان مازاد را با قیمت حدود ۲۰ سنت به فروش برسانیم، مدل اقتصادی آن ارزشمند خواهد بود و باید بهصورت دقیق توسط تیمهای فنی محاسبه شود. خوشبختانه آقای بساق زاده و تیم همراهشان نیز در حال پیگیری این مدل محاسباتی هستند و مذاکرات خوبی با شرکتهای مرتبط انجام شده است.
وی همچنین به موضوع ریسکپذیری جهت تأمین خوراک مورد نیاز مجتمع پتروشیمی بوشهر اشاره کرد و گفت: در شرایط فعلی نیازمند پذیرش یک ریسک حسابشده برای دستیابی به خوراک غنی از اتان هستیم. در این راستا، راهکاری با محوریت اقای بازیار در حال پیگیری است.
وی پیشنهاد داد که باید مذاکره جدی با بخش خصوصی و همچنین نهادهای تصمیمگیر انجام شود و در این زمینه تجربه موفق برخی فعالان نیز مورد توجه قرار گیرد.
مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی ادامه داد: « باید زنجیره اقتصادی را اصلاح کنیم و مثلاً با گرفتن درصد تخفیف در قیمت گاز بالادستی، پروژه را اقتصادی کنیم. مشابه این مدل در برخی از پتروشیمیها اجرا شده است؛ آنها نیز در زمینه اتیلن پاییندستی از تخفیف استفاده کردهاند و ما نیز باید برای گاز ترش همین الگو را اجرا کنیم.»
معاون وزیر نفت تأکید کرد: «این فرآیند حدود شش ماه زمان نیاز دارد و باید از همین حالا با کمیتههای ذیربط در سازمان برنامه وارد مذاکره شویم.
وی خاطرنشان کرد: « در واحدهایی که تازه راهاندازی شدهاند نیز باید این مدل اقتصادی جدید معرفی شود. مدلهایی که با محاسبات دقیق طراحی شده و برای مثال، هزینه انتقال در هر کیلومتر خط کاملاً روشن و مشخص باشد. این موارد را در جلسات تخصصی بررسی خواهیم کرد، اما اصل ماجرا این است که اگر استراتژی این است، باید از همین امروز وارد عمل شویم.»
معاون وزیر نفت در ادامه درخصوص رفع برخی مشکلات بوجود آمده در بازپرداخت ارزی پتروشیمی بوشهر و تعامل با بانک مرکزی گفت : ما نیز باید از سمت خود کمک خواهیم کرد تا بانک مرکزی اطمینان پیدا کند که پروژه قابل اتکاست و منابع به هدر نخواهد رفت.