جبران ناترازی و جلوگیری از مهاجرت گاز با بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی/ سیاسی فکر نمی‌کنیم
به گزارش خبرگزاری پتروشیمی ایران ( ایپنا)،جواد اوجی با اشاره به اینکه توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی از سال ۱۳۷۹ مطرح شد و شرکت‌های خارجی آمدند و چند قرارداد هم امضا شد، افزود: تصور این بود باید از توان شرکت‌های خارجی برای توسعه این فاز استفاده شود.
وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۷ قراردادی که با توتال، سی‌ان‌پی‌سی (شرکت ملی نفت چین) و پتروپارس برای توسعه فاز ۱۱ امضا شده بود با تشدید تحریم‌ها متوقف شد. شرکت توتال بدون اقدامی عملی برای توسعه این فاز از قرارداد خارج شد و اطلاعات مربوط به این میدان را نیز با خود برد.
توسعه فاز ۱۱، موضوعی کلیدی در دولت سیزدهم
وزیر نفت تأکید کرد: توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در زمان آغاز به‌کار دولت سیزدهم یکی از موضوع‌های کلیدی بود، زیرا به جز این فاز، همه فازهای دریایی تکمیل شده بود.
اوجی با اشاره به اینکه توسعه فاز ۱۱ مهم بود، زیرا در نقطه صفر مرزی قرار دارد، گفت: چاه‌های فاز ۱۱ پارس جنوبی به عمق ۴۰۰۰ متر است و چهار لایه گازی را در بر می‌گیرد که ظرفیت بالایی برای تولید گاز دارد.
وی با بیان اینکه هر فاز استاندارد پارس جنوبی ظرفیت تولید ۲۸ میلیون مترمکعب گاز در روز را داراست، افزود: اما فاز ۱۱ تا روزانه ۵۶ میلیون متر مکعب قابلیت تولید گاز دارد.
به گفته وزیر نفت، با رفتن شرکت‌های خارجی کار توسعه فاز ۱۱ بلاتکلیف مانده بود.
اوجی توضیح داد: با روی کار آمدن دولت سیزدهم، متخصصان ایرانی ساعت‌ها وقت گذاشتند تا سریع‌ترین روش برای آغاز تولید گاز از فاز ۱۱ را در دستور کار قرار دهند.
تولید گاز از فاز ۱۱، چهار سال جلو افتاد
وی گفت: در فاز ۱۲ پارس جنوبی سه سکو وجود داشت که یکی از سکوها بهره‌دهی کم و توجیه اقتصادی ضعیفی برای تولید گاز داشت و تصمیم بر این شد سکوی C۱۲ را جابه‌جا کنیم که با این تصمیم از نظر زمانی سه تا چهار سال در تولید گاز از فاز ۱۱ جلو افتادیم.
وزیر نفت با اشاره به اینکه سکوها حکم مینی‌پالایشگاه را دارند، افزود: کار مطالعاتی خوبی هم برای آن انجام شد.
سیاسی فکر نمی‌کنیم
اوجی با تأکید بر اینکه ما در وزارت نفت دولت سیزدهم سیاسی فکر نمی‌کنیم و نگاه فنی داریم، ادامه داد: در مجموع به این نتیجه رسیدیم با ظرفیتی که داریم می‌توانیم سکو را جابه‌جا کنیم و در موقعیت جدید قرار دهیم.
وی با اشاره به اینکه برای حمل این سکوی ۳۲۰۰ تنی نیازمند لجستیک خاص و پیچیده‌ای بودیم، گفت: در زیرمجموعه وزارت نفت کشتی اوشنیک را داشتیم که توانایی جابه‌جایی سازه‌های سنگین دریایی را دارد.
وزیر نفت افزود: در آن زمان این کشتی قرارداد طولانی‌مدتی با شرکت‌های گازی روسیه بسته بود اما با دیپلماسی دولت سیزدهم، تلاش‌های وزیر امور خارجه و سفیر ایران در روسیه، توانستیم این کشتی را وارد آب‌های ایران کنیم و از ظرفیت آن برای جابه‌جایی و نصب سکو در موقعیت فاز ۱۱ بهره ببریم.
اوجی با اشاره به اینکه همه اقدام‌ها در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی توسط متخصصان ایرانی انجام شد، ادامه داد: اکنون تولید گاز از این فاز روزانه ۷ میلیون متر مکعب است و تا چند هفته آینده این مقدار به ۱۰ تا ۱۲ میلیون متر مکعب در روز می‌رسد.
ظرفیت تولید روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز
وی با تأکید بر اینکه تا پیش از آغاز زمستان تولید از فاز ۱۱ به ۱۵ میلیون متر مکعب در روز می‌رسد، تصریح کرد: در صورت توسعه کامل، فاز ۱۱ قابلیت تولید ۵۰ میلیون مترمکعب گاز در روز را دارد و با استفاده از ظرفیت دکل‌های دریایی با حفاری چاه‌ها توسعه این فاز تکمیل می‌شود و به روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب تولید گاز می‌رسیم.
وزیر نفت تأکید کرد: همچنین روزانه ۵۰ هزار بشکه میعانات گازی از این فاز تولید می‌شود.
جلوگیری از مهاجرت گاز به قطر
اوجی با اشاره به اینکه این فاز پارس جنوبی از نظر ظرفیت مخزنی، در نقطه صفر مرزی است، گفت: بنابراین هر چقدر دیرتر برداشت گاز از فاز ۱۱ را آغاز می‌کردیم، سیال به سمت همسایه حرکت می‌کرد و مهاجرت گاز اتفاق می‌افتاد و تولید گاز کمتری محقق می‌شد.
وی افزود: با جابه‌جایی سکو، برداشت گاز از فاز ۱۱ پارس جنوبی، سه تا چهار سال زودتر انجام شد و اهمیت این موضوع بهره‌برداری از یک میدان مشترک گازی است که در سمت کشور همسایه، کشورهای بزرگ بین‌المللی در حال فعالیت هستند.
تأمین گاز ۵ استان با بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی
وزیر نفت با تأکید بر اینکه توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در جبران ناترازی گاز در کشور در زمستان مؤثر خواهد بود، ادامه داد: همچنین سالانه ۵ میلیارد دلار عایدات این فاز خواهد بود.
اوجی افزود: مجموع مصرف گاز در بخش‌های مختلف صنعتی، تجاری، نیروگاهی و خانگی در استان چهارمحال و بختیاری در مجموع ۴.۵ میلیون متر مکعب در روز است و امروز با تولید ۷ میلیون مترمکعب گاز از فاز ۱۱ پارس جنوبی بیش از نیاز گاز روزانه این استان تولید می‌شود و تا پیش از زمستان به ۱۵ میلیون مترمکعب در روز می‌رسیم که گاز مورد نیاز چهار تا پنج استان را تأمین می‌کند و در زمستان مهم بسیار مهم است.
وزیر نفت ادامه داد: ما در این دولت بیش از ۱۰ اقدام مهم در حوزه پارس جنوبی انجام دادیم، یکی در سال گذشته و افتتاح پالایشگاه ۱۴ پارس جنوبی که آن هم نزدیک به ۱۰ سال نیمه‌تمام مانده بود و خوشبختانه سال گذشته به بهره‌برداری رسید و ظرفیت پالایش گاز کشور را ۵۰ میلیون متر مکعب در روز افزایش داد.
برداشت از فاز ۱۶ افزایش می‌یابد
اوجی گفت: از دیگر اقدام‌ها، خط لوله فاز ۱۶ پارس جنوبی بود که نیاز به تعمیرات داشت و به همین دلیل برداشت از آن نصف شده بود. همکاران ما در شرکت پتروپارس آن را تعمیر کردند و البته خط جدید نیز در کنار آن احداث شده است که امسال روزانه ۲۸ میلیون مترمکعب برداشت گاز را از فاز ۱۶ خواهیم داشت.
وی تصریح کرد: سکوی ۱۳ پارس جنوبی نیز که به دلیل برخورد یکی کشتی با سکو دچار مشکل و تولید در آن با چالش روبه‌رو بود نیز در حال تعمیر است و تا زمستان امسال به بهره‌برداری برسد.
شیرین‌سازی میعانات گازی در فازهای ۲ و ۳
وزیر نفت به بحث شیرین‌سازی فازهای ۲ و ۳ میعانات گازی اشاره و اظهار کرد: میعانات گازی از لحاظ قیمتی به نسبت معادل قیمت هر بشکه نفت خام است، اگر این میعانات شیرین‌سازی شود قیمت بیشتری خواهد داشت که خوشبختانه بحث شیرین‌سازی این میعانات در فازهای ۲ و ۳ در حال انجام است.
اوجی گفت: ما تقریبا در همه این فازها و پالایشگاه‌های پارس جنوبی خودمان برق را تأمین می‌کنیم و حتی ۷۰۰ تا ۸۰۰ مگاوات برق نیز به شبکه سراسری کمک کرده‌ایم.
وی در پاسخ به این پرسش که وضع زمستان امسال را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟ افزود: در پایان برنامه ششم توسعه مقرر شده بود ما به ظرفیت تولید روزانه یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب گاز برسیم و سرمایه‌گذاری‌هایی که باید در این بخش انجام می‌شد، از جمله تکمیل فازهای پارس جنوبی، فاز ۱۱ پارس جنوبی، توسعه میدان‌های کیش و بلال، توسعه میدان‌های گازی حوزه نفت مناطق مرکزی و … متأسفانه رخ نداد و به دلیل اینکه در دوره پیشین این سرمایه‌گذاری‌ها انجام نشد و توسعه‌ای نیز رخ نداد ما به رقم یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب نرسیدیم و حجم تولید روزانه گاز شیرین ۸۳۰ تا ۸۴۰ میلیون مترمکعب گاز بود.
وزیر نفت تصریح کرد: به همین دلیل ناترازی گاز به‌ویژه در زمستان به ۲۳۰ تا ۲۴۰ میلیون مترمکعب در روز در سال ۱۴۰۰ رسید، اما با بهره‌برداری از فازهای تازه، توسعه میدان‌های گازی و تکمیل فازهای پارس جنوبی همچنین توسعه میدان‌های کیش و بلال و میدان‌های مستقل نفت مناطق مرکزی این ناترازی را کاهش خواهیم داد.
همه میدان‌های نفتی تعیین‌تکلیف شدند
اوجی ادامه داد: خوشبختانه در این دولت همه میدان‌های نفتی را تعیین تکلیف کرده‌ایم. برنامه زمان‌بندی نیز داده شده و برای بعضی نیز قرارداد بسته شده است. در نیمه دوم سال ۱۴۰۳ فاز یک میدان گازی کیش را به بهره‌برداری می‌رسانیم. بحث توسعه میدان بلال را نیز داریم همچنین توسعه میدان‌های گازی مستقل در حوزه نفت مناطق مرکزی نیز آغاز شده که حجم ناترازی را کاهش دهیم.
وزیر نفت ناترازی گاز را به قسمت تولید و عرضه و دیگری بهینه‌سازی مصرف تقسیم کرد و گفت: هم مردم باید همراهی کنند و هم وسایل گازسوزی که استفاده می‌شوند باید استاندارد باشند.
پیگیری پروژه‌های ذخیره‌سازی گاز
وی به بحث ذخیره‌سازی گاز در این دولت اشاره و اظهار کرد: خوشبختانه با آغاز دولت سیزدهم در وزارت نفت تکالیف چهار شرکت اصلی برای تکمیل پروژه‌های اولویت‌دار به ویژه در زمینه تولید نفت و گاز مشخص شده است، اما در بحث تولید گاز جدا از توسعه میدان‌ها به‌ویژه میدان‌های مشترک، بحث ذخیره‌سازی گاز را که در هفت، هشت سال گذشته مغفول مانده بود دنبال می‌کنیم.
اوجی تصریح کرد: خوشبختانه عملیات ذخیره‌سازی گاز به طور جدی آغاز شده که این ذخیره‌سازی در شوریجه، در میدان خانگیران در شمال شرق کشور و فاز ۲ میدان گازی سراجه قم دنبال می‌شود و کمک شایانی به ناترازی گاز خواهد کرد. امیدواریم مقدار مطلوبی از این ذخیره‌سازی را برای فصل زمستان و تأمین گاز کشور داشته باشیم.
آغاز عملیات اجرایی فشارافزایی میدان مشترک پارس جنوبی تا پایان امسال
وزیر نفت درباره برنامه وزارت نفت برای فشارافزایی چاه‌های نفت و گاز اظهار کرد: برداشت از میدان نفتی و گازی پس از مدتی سبب افت فشار و پس از آن افت تولید در هر میدان می‌شود که برای حفظ نگهداشت تولید آنها باید برنامه‌ریزی شود؛ در میدان‌های نفتی فشارافزایی یا تزریق آب و گاز برای حفظ تولید انجام می‌شود و در میدان‌های گازی با کمپرسورهای سرچاهی، فشار گاز تقویت و افزایش داده می‌شود که متأسفانه فشارافزایی در پارس جنوبی نیز مغفول مانده و بلاتکلیف بود.
وی افزود: خوشبختانه ما مطالعات پایه و مهندسی را به جد آغاز کردیم و اکنون رو به اتمام است و با شرکت‌های توانمند داخلی نیز وارد مذاکره شدیم که در قالب کنسرسیومی با استفاده از توان و ظرفیت داخل با احداث چهار هاب که هر هاب سه یا چهار سکو خواهد داشت، عملیات اجرایی فشارافزایی را تا پایان امسال آغاز کنیم.
اوجی اظهار امیدواری کرد که هر هاب به مرحله بهره‌برداری برسد، زیرا از میدانی صحبت می‌شود که روزانه ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز (۷۰ درصد تولید گاز کشور) از آن است و نزدیک ۵۰ درصد خوراک پالایشگاه‌های نفتی کشور که تولید بنزین دارند هم از میعانات گازی این میدان است، بنابراین حفظ و نگهداشت تولید پارس جنوبی بسیار اهمیت دارد.
اجرای فشارافزایی با توان داخلی‌ها
وزیر نفت ادامه داد: فشارافزایی در میدان نار در خشکی انجام شده است، اما تاکنون این موضوع در میدان‌های گازی در دریا انجام نشده و کار جدیدی است که در این دولت آغاز شده است و مطمئن باشید این کار بزرگ نیز مانند توسعه دیگر میدان‌های مشترک که آغاز کردیم با ظرفیت و توان پیمانکاران داخلی انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه قرارداد توتال برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی ۴.۸ میلیارد دلار بود، گفت: با ابتکار مهندسان و متخصصان صنعت نفت و جابه‌جایی سکوی ۱۲c به موقعیت ۱۱B و دیگر عملکردها، برآورد شده است که حدود ۸۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی در این مرحله انجام شد، ضمن اینکه پروژه حدود چهار سال جلوتر افتاد و با بهره‌برداری کامل از این فاز حداقل ۵۰ میلیون مترمکعب گاز در روز تولید می‌شود و سالانه نزدیک ۵ میلیارد دلار درآمد برای کشور خواهد داشت.
سرمایه‌گذاری ۱۵۰ میلیارد دلاری در پارس جنوبی
اوجی تصریح کرد: نظام تا امروز نزدیک به ۱۵۰ میلیارد دلار در پارس جنوبی سرمایه‌گذاری کرده است؛ هم در بخش بالادست و هم پایین‌دست آن. این میدان نمونه بی‌نظیری در دنیاست؛ هم بحث توسعه میدان‌ها و هم توسعه زنجیره پایین‌دستی است.
وزیر نفت با تأکید بر اینکه احداث پتروپالایشگاه‌ها به جد در وزارت نفت دولت سیزدهم آغاز شده است، افزود: ما درباره سوخت مایع نیز ناترازی داریم که به دلیل این است که در سال‌های گذشته اعتقادی به ساخت پالایشگاه نفت نبوده و از ۱۰ پالایشگاه موجود استفاده می‌شده است.
وی با اشاره به اینکه وزارت نفت دو کار بزرگ ارتقای کمّی و کیفی پالایشگاه‌های کنونی و احداث پتروپالایشگاه‌ها را آغاز کرده است، اظهار کرد: نخستین مورد درباره ارتقای پالایشگاه‌ها در پالایشگاه اصفهان با تولید ۱۵ میلیون لیتر گازوئیل یورو ۵ به مرحله بهره‌برداری رسیده است.
مشکلی در فروش فرآورده‌های نفتی نداریم
اوجی در زمینه احداث پتروپالایشگاه‌ها برای جلوگیری از خام‌فروشی و تبدیل به ارزش افزوده تصریح کرد: این کار افزون بر اینکه کار اقتصاد مقاومتی است، تحریم‌ناپذیر نیز هست. فرآورده‌های نفتی امروز در دنیا بسیار خواستار دارد و ما مشکلی در فروش فرآورده‌های نفتی نداریم، بنابراین احداث پتروپالایشگاه در این دولت به جد دنبال می‌شود.
وزیر نفت یادآور شد: ۳۴ پروژه نیمه‌تمام صنعت نفت در سال ۱۴۰۱ به ارزش ۱۲ میلیارد دلار از جمله پالایشگاه گاز فاز ۱۴ پارس جنوبی، فاز دوم پالایشگاه نفت آبادان با ظرفیت ۲۱۰ هزار بشکه و جمع‌آوری گازهای مشعل در منطقه هویزه به بهره‌برداری رسیدند.
وی با بیان اینکه بهره‌برداری از ۶۷ پروژه برای سال ۱۴۰۲ تعریف شده است، ادامه داد: بیشتر پروژه‌های نیمه‌تمام هستند که با اعتبار ۱۵ میلیارد دلار تا پایان امسال به بهره‌برداری می‌رسند و تا امروز نیز ۲۵ پروژه نزدیک ۷.۵ میلیارد دلار آن به بهره‌برداری رسیده است.
در همه بخش‌های صنعت نفت خودکفا هستیم
اوجی با حضور در یک برنامه تلویزیونی درباره کارنامه وزارت نفت دولت سیزدهم در حوزه فراسرزمینی گفت: ما در ساخت پالایشگاه‌های نفت و گاز، پتروشیمی‌ها، توسعه میدان‌ها در خشکی و دریا و حفاری چاه‌های افقی و عمودی خودکفا شده‌ایم و امروز این توانمندی را داریم که سراغ پالایشگاه‌های فراسرزمینی رفته‌ایم.
وزیر نفت با اشاره به اینکه نزدیک ۳۰ کشور در فهرست تحریم‌های آمریکا هستند که در صدر آن جمهوری اسلامی ایران است، افزود: امروز ما در همه بخش‌های وزارت نفت خودکفا هستیم و به همین دلیل بسیاری از کشورهایی که تحریم آمریکا هستند در زمینه افزایش ظرفیت پالایشگاه، بازسازی و تعمیرات اساسی پالایشگاه‌ها و حتی توسعه میدان‌هایشان به سمت ایران آمده‌اند.
وی با تأکید بر اینکه قراردادهای بسیار مطلوبی در بعضی کشورها امضا شده است، اظهار کرد: افزون بر اینکه می‌توان نفت ایران را در این کشورها تبدیل به ارزش افزوده کرد، از خام‌فروشی هم جلوگیری می‌شود.
امروز حتی یک کارشناس خارجی در صنعت نفت نداریم
اوجی تأکید کرد: امروز حتی یک کارشناس خارجی در سراسر صنعت نفت کشورمان نداریم و متخصصان ما بیشتر در حوزه پالایشگاه‌ها، توسعه میدان‌ها و صدور خدمات فنی و مهندسی در کشورهای خارجی ورود کرده‌اند. پارسال حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار قطعه که از سوی سازندگان داخلی تولید شده بود به ونزوئلا صادر شد.
خبرهای خوش نفتی
وزیر نفت با اشاره به خبرهای خوب وزارت نفت هم‌زمان با هفته دولت گفت: صادرات نفت و میعانات گازی، فروش ۸۷ میلیون بشکه میعانات گازی روی آب، ارتقای ماهانه صادرات نفت و سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت نفت از جمله خبرهای خوش در صنعت نفت است که ثمره آن افزایش تولید در سالی است که به نام سال تولید نام‌گذاری شده است.
وی با بیان اینکه تولید نفت ایران تا پایان شهریورماه از روزانه ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه کنونی به ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه می‌رسد، ادامه داد: ظرفیت تولید گاز فراتر از یک میلیارد مترمکعب است و ظرفیت تولید صنعت پتروشیمی تا پایان امسال به سالانه بیش از ۹۵ میلیون تن می‌رسد.
به گفته اوجی، آغاز تولید گاز از فاز ۱۱ پارس جنوبی، احداث خطوط انتقال گاز به ویژه در استان سیستان و بلوچستان، گازرسانی شهری و روستایی، تولید کاتالیست‌های پالایشگاهی از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان و افزایش ۱۳۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت از میدان‌های مشترک و مستقل نفتی از برنامه‌های وزارت نفت برای هفته دولت است که تولید گاز از فاز ۱۱ پارس جنوبی امروز آغاز شد.
وزیر نفت در پایان از همه همکاران و متخصصان و کارکنان صنعت نفت قدردانی و تأکید کرد: امروز اگر پارس جنوبی به تولید روزانه ۷۰۰ میلیون مترمکعب رسیده است از نتایج زحمات همه متخصصانی در همه دوران‌ها بوده و بنده به عنوان نماینده این صنعت از همه بخش‌ها چه در بالادست و چه در پایین‌دست تشکر می‌کنم.