برنامه‌ریزی هدفمند برای ارتقای HSE / پتروشیمی در مسیر استانداردهای جهانی
به گزارش خبرگزاری پتروشیمی ایران (ایپنا)، ناصر مولایی در سومین گردهمایی ایمنی فرایند صنعت نفت، به بررسی جامع وضعیت منابع انسانی، ساختارهای سازمانی و ضرورت بازآفرینی الگوی ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست (HSE) در مجموعه صنعت نفت، به ویژه صنعت پتروشیمی پرداخت و با تأکید بر نقش تحول ساختاری و فرهنگی در بهبود ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست، اظهار کرد: صنعت پتروشیمی با بازنگری در فرایندها، توانمندسازی نیروی انسانی و هم‌سویی با فناوری‌های نوین، در مسیر دستیابی به استانداردهای جهانی HSE گام برمی‌دارد. .
وی با اشاره به حضور متخصصان و صاحب‌نظران این حوزه، تاکید کرد: امروز ایمنی و مدیریت ریسک در صنعت نفت و پتروشیمی بیش از هر زمان دیگری نیازمند نگاه علمی، فرایندی و مبتنی بر توسعه سرمایه انسانی است.
مولایی با تشریح وضعیت نیروی انسانی در وزارت نفت گفت: سهم منابع انسانی فعال در حوزه HSE تنها حدود سه درصد است؛ عددی که به گفته وی نشان‌دهنده کمبود جدی نیرو در این بخش حیاتی است.
مدیرکل تشکیلات، روش‌ها و تعالی سازمانی وزارت نفت ادامه داد: ساختار منطقی یک سازمان باید حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از ظرفیت خود را به نیروهای تخصصی این بخش اختصاص دهد، اما این میزان در صنعت نفت به مراتب کمتر است، بر همین اساس، وزارت نفت نیازمند بازآرایی ساختاری و تقویت نیروی انسانی در حوزه HSE است.
وی با اشاره به بررسی‌های انجام‌شده در شرکت‌های خصوصی، اعلام کرد: در این بخش نیز هرچند وضعیت کمی بهتر است، اما همچنان فاصله قابل توجهی با استانداردهای مطلوب وجود دارد. صنعت پتروشیمی نیز با وجود نقش کلیدی در اقتصاد کشور، از این چالش مستثنی نیست و نیازمند برنامه‌ریزی دقیق‌تر برای جذب، آموزش و حفظ نیروهای متخصص HSE است.
مولایی همچنین به مسئله افزایش بازنشستگی‌ها و خروج نیروهای متخصص اشاره کرد و گفت: حدود هفت درصد از نیروی انسانی طی سال‌های اخیر به دلیل بازنشستگی یا خروج‌های غیرمستقیم از مجموعه خارج شده‌اند؛ این موضوع منجر به جوان‌تر شدن ترکیب نیروی انسانی شده و در عین حال می‌تواند فرصتی تازه برای آموزش، توانمندسازی و ایجاد مسیرهای رشد حرفه‌ای در میان نیروهای جوان باشد.
وی اضافه کرد: یکی از چالش‌های ساختاری، عدم تناسب میان پیچیدگی فناوری، تغییرات فرایندی و ساختارهای موجود سازمانی است و در بسیاری از موارد، رشد فناوری و افزایش حساسیت تجهیزات و عملیات، با توسعه ساختارهای HSE همگام نبوده است، در صنعت پتروشیمی که با مواد شیمیایی، فرایندهای پیچیده و ریسک‌های عملیاتی بالا سروکار دارد، این شکاف می‌تواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد.
مولایی به اقدامات انجام‌شده برای بازنگری ساختار سازمانی و رفع ناهماهنگی‌ها اشاره کرد و توضیح داد: MRI سازمانی انجام‌شده نشان می‌دهد بسیاری از شاخص‌ها نسبت به سال گذشته تغییر معناداری نداشته‌اند و با وجود کاهش برخی اعداد، همچنان نیازهای اساسی بر زمین مانده است.
وی تأکید کرد: در یک سال گذشته بیش از ۵۵۵ ساختار سازمانی بررسی و تأیید شده اما بخش قابل توجهی از نیازها به دلیل الزام به بررسی ساختارهای رسمی هنوز تکمیل نشده است.
مولایی تاکید کرد: ایمنی پیش از آنکه یک مجموعه قوانین، چارت‌ها و دستورالعمل‌ها باشد، یک فرهنگ است؛ فرهنگی که باید در وجود اپراتور، مهندس فرآیند، کارکنان تعمیرات و مدیران نهادینه شود و
هرچند که در ظاهر فرایندها مهم است اما ماهیت آنها در رفتار، ذهنیت و فرهنگ کارکنان نمود پیدا می‌کند.
مدیرکل تشکیلات، روش‌ها و تعالی سازمانی وزارت نفت تصریح کرد: صنعت نفت و پتروشیمی نیز تنها با مشارکت همه‌جانبه کارکنان و مدیران می‌تواند مسیر بهبود ایمنی و تعالی HSE را طی کند.
وی تأکید کرد: مدیران عملیاتی، مدیران ارشد و کارکنان پشتیبانی باید نگاه ایمنی را نه به عنوان یک تکلیف اداری، بلکه به عنوان بخشی از فرهنگ عملکردی خود درک کنند، تنها در این صورت است که می‌توان انتظار داشت وضعیت ایمنی در صنعت نفت و به ویژه صنعت پتروشیمی که حساس‌ترین و خطرناک‌ترین فرایندها مواجه است به سطح قابل قبول و پایدار برسد.
مولایی ابراز امیدواری کرد با همکاری مدیران و متخصصان حوزه ایمنی و با اجرای برنامه‌های تکمیلی، بتوان مسیر توسعه و بازآرایی ساختار ایمنی در صنعت نفت و پتروشیمی را با سرعت و دقت بیشتری پیش برد.
