تأسیس پتروشیمی هگمتانه از آغاز کلنگ‌زنی تا به امروز فراز و نشیب‌های بسیاری داشته و این پروژه مهم استان همدان با وجود وعده‌های مسئولان طی سال‌های اخیر هنوز هم به بهره‌برداری نرسیده است و دلایل مختلفی از سوی مسئولان در این خصوص عنوان می‌شود.

مجوز تأسیس پتروشیمی هگمتانه شهریورماه سال ۸۱ صادر و کلنگ احداث این پروژه با ظرفیت تولید سالانه ۴۵ هزار تُن در زمینی به مساحت ۱۵ هکتار سال ۸۳ در جاده همدان تهران به زمین زده شد.

با وجود وعده‌های مسئولان و برخی از نمایندگان استان طی این سال‌ها مبنی بر بهره‌برداری هرچه سریع‌تر از این پروژه، وعده‌ها هنوز هم به جایی نرسیده و در سال پایانی عمر دولت تدبیر و امید بازهم این وعده‌ها تکرار شده و هنوز عملی نشده است.

تیرماه امسال بود که سیدسعید شاهرخی، استاندار همدان از تأمین منابع مالی و خوراک اولیه شرکت پتروشیمی هگمتانه طبق وعده مدیرعامل شرکت پتروشیمی ایران و پیشرفت با سرعت عملیات اجرایی آن سخن گفته و از بهره‌برداری پتروشیمی هگمتانه در مهرماه خبر داده بود؛ اما اکنون مهرماه نیز به پایان رسید و این وعده استاندار همدان نیز بر قطار وعده‌های محقق‌نشده سوار شد.

اما از اظهارات دیگر مسئولان و مدیران این‌گونه استنباط می‌شود که حتی مسئولان نیز چندان از دلیل عدم بهره‌برداری پتروشیمی آگاه نبوده و هر مسئول علتی را عنوان می‌کند که براساس برخی اظهار نظرها توقف این پروژه تحت تأثیر حاشیه‌ها بوده و نبود نقدینگی نیز از دیگر عوامل در این خصوص است که مهم‌ترین آسیب این مسائل از بین رفتن عمر مفید تجهیزات و صنایع است.

مدیرعامل پتروشیمی هگمتانه در گفت‌و‌گویی اظهار کرده بود که وزارت نفت به تأمین خوراک این پتروشیمی متعهد شده است، اما بخش خصوصی به دستورات دولتی توجه نمی‌کند و بهانه‌های مختلفی ازجمله کمبود خوراک برای واحد، آسیب به اشتغال و یا کمبود مواد را عنوان می‌کند.

مدیر سایت داخلی پتروشیمی هگمتانه نیز در گفت‌و‌گویی با بیان آنکه این مجتمع برای کار به آب نیاز دارد، از انجام اقداماتی برای حل مشکل آب این مجتمع و کافی نبودن اقدامات سخن گفته و تأکید کرده بود تا زمانی که پتروشیمی آب نداشته باشد، نمی‌تواند کاری انجام دهد.

اما با پایان یافتن مهرماه و عدم تحقق وعده استاندار بر بهره‌برداری از پتروشیمی هگمتانه بر آن شدیم آخرین وضعیت این پروژه و علت عدم بهره‌برداری آن را از معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان جویا شویم.

ظاهر پورمجاهد در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما ضمن بیان اینکه پتروشیمی هگمتانه آماده افتتاح است، اظهار کرد: منتظر هستیم مقامات رسمی کشور این موضوع را در برنامه خود قرار دهند تا افتتاح انجام شود.

وی در پاسخ به این سؤال که استاندار وعده افتتاح پتروشیمی هگمتانه در مهرماه را داده بودند چرا محقق نشد؟ گفت: بسیاری چیزها گفته می‌شود، اما مؤلفه‌های مختلف ممکن است محقق شود و یا نشود.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان بیان کرد: اکنون شرایط اضطراری است و همه‌چیز در زمان خود انجام نمی‌شود؛ پتروشیمی همدان طرح بزرگی است.

وی با بیان اینکه مواد اولیه پتروشیمی هگمتانه قرار است از استان‌های دیگر تأمین شود، افزود: حمل مواد اولیه شرایط خاص خود را دارد و ممکن است زمان افتتاح آن کمی جابه‌جا شود.ا

پورمجاهد با تأکید بر اینکه از دید ما اکنون پتروشیمی هگمتانه مشکلی برای افتتاح ندارد، تصریح کرد: خوراک اولیه پتروشیمی در شرف تأمین است و مدیرعامل پتروشیمی کشور اعلام کرده خوراک را تأمین می‌کند.

وی با بیان اینکه خط آب پتروشیمی هگمتانه نیز تأمین شده است، ادامه داد: آنچه نیاز واحد پتروشیمی بوده، تاکنون انجام ‌شده و پروژه آماده بهره‌برداری موقت است.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان خاطرنشان کرد: ابتدا باید بهره‌برداری موقت انجام گیرد و نتیجه محصول به آزمایشگاه ارائه و درصورت تأیید بهره‌برداری نهایی انجام شود.

وی با تأکید بر اینکه در بهره‌برداری آزمایشی مشکلی نیست، یادآور شد: در گذشته نزدیک به ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیارد تومان هزینه لازم بود که قطعاً اکنون بیش از یک‌هزار میلیارد تومان هزینه شده است.

پورمجاهد با بیان اینکه سرمایه‌گذار خارجی درصد کمی در پتروشیمی هگمتانه مشارکت دارد، اظهار کرد: بخش خصوصی بالای ۵۰ درصد و پتروشیمی کشور نیز حدود ۲۰ درصد در این پروژه مشارکت دارند.

وی با تشکر از حساسیت و پیگیری روزنامه سپهرغرب برای این موضوع، گفت: پتروشیمی آماده افتتاح آزمایشی است و قولی که مسئولین پتروشیمی کشور و استان داده‌اند، درحال به نتیجه رسیدن است.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان بیان کرد: منتظر هستیم مسئولان پتروشیمی کشور افتتاح پتروشیمی هگمتانه را در دستور کار خود قرار دهند و با حضور مقامات کشوری مورد افتتاح قرار گیرد.

وی با تأکید بر اینکه علاقه‌مند هستیم چنین پروژه‌هایی هرچه سریع‌تر و در زمان گفته‌شده در استان به بهره‌برداری رسیده و محقق شوند، افزود: به‌طور حتم تا قبل از پایان سال شاهد افتتاح آزمایشی پتروشیمی هگمتانه خواهیم بود.

پورمجاهد با بیان اینکه پروژه‌های بزرگ بند به یک و یا دو مورد نیستند و بخشی از این تعویق‌ها طبیعی است، تصریح کرد: در حوزه‌های مختلف اتفاقاتی افتاده که بر یکدیگر تأثیرگذار بوده و ممکن است بهره‌برداری از برخی پروژه‌ها کمی به تعویق بیفتد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: پتروشیمی هگمتانه درمجموع یکی از پروژه‌های اساسی استان است که علاقه‌مند راه‌اندازی آزمایشی هرچه سریع‌تر آن هستیم.

پتروشیمی هگمتانه در یک قدمی بهره‌برداری متوقف مانده و اسیر وعده امروز و فردای مسئولان شده است و براساس اظهارات معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان، اکنون این پروژه چشم‌انتظار تصمیم مسئولین پتروشیمی کشور و افتتاح آزمایشی آن منوط به حضور مقامات کشوری است که هنوز هم تاریخ مشخصی برای آن ارائه نشده؛ اما پورمجاهد امیدوار به افتتاح آزمایشی تا قبل از پایان سال است و باید منتظر ماند و دید این وعده محقق خواهد شد یا خیر؟

نکته قابل توجه این است که ۶ سال از زمان کلنگ‌زنی پتروشیمی هگمتانه سپری شده و با عدم تحقق وعده‌های مسئولان در افتتاح آن، از سال گذشته مسئولان استانی عزم خود را برای افتتاح هرچه سریع‌تر این پروژه جزم کرده‌اند؛ اما گویا مشکلات موجود از تأمین خوراک پتروشیمی تا حواشی دیگر همچنان سنگ‌اندازی‌هایی در راه افتتاح آن داشته و اکنون نیز پتروشیمی کشور است که باید تصمیم نهایی را در این خصوص بگیرد و پتروشیمی هگمتانه را از بلاتکلیفی دربیاورد.  

استاندار همدان میزان سرمایه‌گذاری در این طرح را ۷۲۲ میلیارد تومان اعلام کرده و تأمین ۵۷ درصد سرمایه مورد نیاز را توسط سهام‌داران بخش خصوصی، ۳۳ درصد را توسط پتروشیمی ایران و ۱۰ درصد را توسط سرمایه‌گذار خارجی دانسته بود که در صورت تحقق برای ۲۳۷ نفر اشتغال‌زایی خواهد داشت؛ اما با سپری شدن سال‌ها و عدم بهره‌برداری از پتروشیمی هگمتانه، این‌گونه به نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش شاید تاحدودی بی‌فایده بوده و نه‌تنها طی این سال‌ها استان از ایجاد اشتغال در پتروشیمی محروم بوده، بلکه می‌شد با این میزان سرمایه‌گذاری در سایر بخش‌ها ایجاد اشتغال کرده و بخشی از مشکلات بیکاری را در استان رفع کرد.