تداوم رکود در رینگ داخلی پتروشیمی
رینگ بی‌رونق شیمیایی
بررسی معاملات رینگ داخلی بورس‌کالا از کاهش محسوس تقاضا برای محصولات پلیمری و شیمیایی حکایت دارد، به صورتی که رشد بهای ارز به کانال ۴۹هزار تومانی در هفته گذشته نیز نتوانست به تغییر رویه در معاملات بورس‌کالا و بازار آزاد منجر شود. ظرف هفته منتهی به روز جمعه ۲۷مردادماه بالغ بر از ۱۲۸هزار و ۱۵۰تن محصول پلیمری و شیمیایی در رینگ بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران مورد معامله قرار گرفت که این رقم نسبت به حجم فروش محصول از این بازار در هفته منتهی به روز جمعه ۲۰مردادماه، حدود ۳۰درصد کمتر بود. بررسی دقیق معاملات محصولات پلیمری و شیمیایی در این بازار نشان می‌دهد که بخش عمده‌‌‌ای از کاهش حجم معاملات مربوط به افت دادوستد در رینگ شیمیایی بوده است. این در حالی است که حجم معاملات در رینگ محصولات پلیمری نسبت به هفته سوم مردادماه بیش از ۲هزار تن رشد را به ثبت رسانده است.
به نظر میرسد بخشی از افت نسبت‌‌‌ها و درصدها در هفتههای گذشته ناشی از ثبات نسبی بهای ارز در بازار آزاد بوده است. از ابتدای سال‌جاری تاکنون از شدت نوسانات نرخ ارز کاسته شده است که میتوان این ثبات را ناشی از دلایلی همچون کاهش سطح ریسک‌‌‌های سیاسی، افت انتظارات تورمی معامله‌گران و در نتیجه فروکش کردن تقاضا و همچنین رشد درآمدهای ارزی کشور در نتیجه توافقات سیاسی که به کاهش فشار بر بازار ارز داخلی منجر شده است، دانست. همین امر توانسته است با آرام کردن تقاضا در معاملات محصولات پتروشیمی از رونق معاملات در تالار نقرهای بکاهد و در نتیجه دادوستد محصولات پتروشیمی برای پنجمین هفته متوالی در روند نزولی قرار بگیرد. از طرفی بررسی آمار و ارقام حاکی از آن است که طی هفته گذشته فقط ۸۰درصد عرضه‌‌‌ها معامله شدند و پایین‌ترین نرخ را برای این متغیر از ابتدای سال ۱۴۰۲ تاکنون به ثبت رساندند.
البته تثبیت نرخ ارز و کاهش انتظارات تورمی را نمی‌‌‌توان تنها دلایل کاهش حجم معاملات محصولات پلیمری و شیمیایی در رینگ داخلی بورس‌کالا و بازار آزاد برشمرد. اعمال محدودیت مصرف برق برای صنایع از دیگر علل کاهش رونق در رینگ محصولات پتروشیمی است. به‌طور سنتی در تابستان مصرف حجم معاملات پلیمری‌‌‌ها به دلیل رشد تقاضا برای محصولاتی همچون پت‌‌‌های بطری افزایش می‌‌‌یابد. اما افزایش دمای هوا و تشدید بحران تامین برق برای بخش خانگی و صنعتی در کشور موجب شده است تا صنایع مدنظر با کاهش اجباری تولید یا تعطیلی مواجه شوند. این در حالی است که صنایع ظرف هفتههای قبل نسبت به خرید حجم قابل‌‌‌توجهی مواد اولیه اقدام کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. بنابراین در شرایط کنونی با انباشت محصول در انبارهای خود مواجه هستند. این موضوع باعث می‌شود تا از تمایل آنها به خرید کاسته شود که این موضوع، خود را در افت حجم معاملات رینگ محصولات شیمیایی و پتروشیمی نشان می‌دهد.
سیگنال جهانی قیمت‌ها به نرخ پایه
نوزدهمین قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی و شیمیایی از ابتدای سال ۱۴۰۲ توسط دفتر صنایع پایین‌دستی با میانگین نرخ نیمای ۲۸هزار و ۵۰۰تومان برای عرضه مواد اولیه پتروشیمی در بورس‌کالا طی هفته ابتدایی شهریورماه اعلام شد. بررسی جداول قیمتی حاکی از آن است که بهای عمده محصولات بدون تغییر نرخ اعلام شده و بقیه کالا‌‌‌ها نیز به صورت ترکیبی از کاهشی و افزایشی قیمت‌گذاری شدند. این درحالی است که در هفتههای ابتدایی تابستان، عمده نرخ‌های پایه افزایشی بودند. نرخ پایه محصولات رینگ داخلی پتروشیمی به طور سنتی از دو فاکتور بهای نیمای ارز و قیمت جهانی این محصولات پیروی می‌کند.
با توجه به اینکه نرخ نیمای ارز در کانال ۲۸هزار تومانی تثبیت شده است، میتوان گفت عدم‌تغییر نرخ محصولات پلیمری در بازار جهانی فوب خلیج‌فارس در هفته منتهی به ۱۶اوت تعیین‌کننده ثبات قیمت‌ها در بازار داخلی بوده است. با وجود کاهش رونق معاملات در رینگ داخلی محصولات پتروشیمی، اعلام قیمت‌های پایه بدون تغییر نیز می‌‌‌تواند به تعمیق رکود در این بازار منجر شود؛ چرا که ممکن است برخی فعالان بازار به امید کاهش قیمت‌ها در هفتههای آتی خرید‌‌‌های خود را به تعویق بیندازند.
بازار جهانی
روز گذشته بهای نفتا در بازار جهانی به ۶۳۷دلار به ازای هر تن رسید و بازده هفتگی مثبت ۱۳درصد را به ثبت رساند. البته باید خاطرنشان کرد که این کامودیتی طی چهارشنبه گذشته به کانال ۶۳۵دلاری نیز سقوط کرد. در اواسط ماه ژوئیه بهای نفتا به کف قیمتی دوساله خود رسید و نرخ ۵۴۸دلار به ازای هر تن را به ثبت رساند؛ اما بعد از آن در روند رشد قرار گرفت. تقاضای نفتا در آسیا و خاورمیانه همچنان کم است؛ ولی قیمت‌ها به دلیل افزایش قیمت نفت‌خام و کاهش میزان عرضه مورد حمایت قرار گرفته است. محموله‌های نفتا از سوی روسیه که قبلا بخشی از مخازن و ذخایر آسیا و خاورمیانه را تامین می‌کرد، اکنون کمتر شده است. علت کاهش محموله‌های صادراتی روسیه این است که بعضی از این واحدها پس از تعطیل‌شدن و انجام تعمیرات، برای راه‌اندازی با مشکلاتی مواجه شده‌اند و تولید کمتری دارند و نفتای تولیدشده از سوی پالایشگاه‌ها برای جبران کسری عرضه به بازار داخلی ارسال می‌شود. پیش‌بینی می‌شود با نزدیک‌شدن به فصل زمستان قیمت نفتا افزایش یابد و به این ترتیب قیمت محصولات پتروشیمی نیز افزایش خواهد یافت.
