رونق داخلی بازارپتروشیمیها
پلیمری‌‌‌ها پررونق‌‌‌تر از شیمیایی‌‌‌ها
بررسی روند معاملات محصولات شیمیایی و پلیمری در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران ظرف هفته منتهی به روز یکشنبه ۲۷فروردین حاکی از افزایش حجم محصولات پلیمری معامله‌شده از این بازار و کاهش حجم فروش شیمیایی‌‌‌هاست. حذف سهمیه بهین‌‌‌یاب برای خرید برخی محصولات پلیمری عرضه‌شده در بازار فیزیکی بورس‌کالا، پیش‌بینی رشد قیمت‌های پایه با سیگنال مثبت جهانی برای عرضه‌‌‌های بعد و رشد حجم عرضه، عامل رونق رینگ پلیمری ظرف یک‌هفته اخیر بود. در این شرایط کاهش حجم عرضه‌‌‌ها در رینگ محصولات شیمیایی از حجم معاملات این بازار کاست. البته ذکر این نکته ضروری است که میزان عرضه محصولات شیمیایی در بازار فیزیکی بورس‌کالا نسبت به دوهفته متوالی قبل، کاهش قابل‌ملاحظه‌ای داشت؛ اما مطابق حجم معمول عرضه هفتگی بود و به این ترتیب با وجود کاهش عرضه میزان رقابت برای اغلب محصولات عرضه‌شده در این بازار نسبتا محدود بود.
البته همچنان مشتریان برای کسب سهم چند محصول خاص حاضر به رقابت‌‌‌های قابل ملاحظه تا ۸۰درصدی نیز شدند؛ اما در مجموع میزان رقابت‌‌‌ها برای اغلب محصولات عرضه‌شده نسبتا محدود بود. بررسی روند معاملات محصولات پلیمری در بازار فیزیکی بورس‌کالا حکایت از آن دارد که تقاضایی برای برخی محصولات عرضه‌شده در این بازار به ثبت نرسید؛ اما برخی دیگر از مواد اولیه پلیمری با استقبال زیاد خریداران مواجه شدند و با رقابت قیمتی نسبتا بالایی به فروش رفتند. پلی‌‌‌پروپیلن شیمیایی، پلی‌‌‌پروپیلن فیلم و حتی پلی‌‌‌پروپیلن‌‌‌های نساجی از جمله محصولاتی بودند که متقاضیان حاضر به رقابت قیمتی نسبتا بالایی در محدوده ۱۰ تا ۱۱۰درصد نسبت به قیمت پایه برای کسب سهم از آنها شدند. پلی‌‌‌اتیلن‌‌‌های سنگین نیز از دیگر گروه‌‌‌های کالایی بودند که با استقبال زیاد مشتریان مواجه شدند، به نحوی که این محصولات با رقابت قیمتی نسبتا زیادی به فروش رفتند.
حذف سهمیه بهین‌‌‌یاب در خرید پلی‌‌‌استایرن‌‌‌ها در هفته گذشته عامل اصلی این رقابت قیمتی و رشد نرخ در این بازار بود. ظرف هفته‌‌‌های پایانی سال گذشته موضوع تغییر سهمیه بهین‌‌‌یاب در خرید پلی‌‌‌استایرن‌‌‌ها مطرح شد؛ اما ابلاغیه آن ظرف نیمه فروردین منتشر و از روز ۲۱ فروردین اجرایی شد. با توجه به تصمیم کمیته تخصصی پتروشیمی از روز دوشنبه ۲۱فروردین ۱۴۰۲، خرید کالای پلی‌‌‌استایرن به‌استثنای پلی‌‌‌استایرن انبساطی تبریز به صورت غیر‌بهین‌‌‌یابی معامله می‌شود. اجرایی شدن این تصمیم به رقابت قیمتی قابل ملاحظه در رینگ این محصول در بازار فیزیکی بورس‌کالا منجر شد. در شرایطی که سیاستگذار اقتصادی درصدد است با تثبیت نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه در محدوده ۲۸هزار و ۵۰۰تومان از افزایش بهای محصولات نهایی جلوگیری کند، حذف سهمیه بهین‌‌‌یاب در معاملات کالایی همچون پلی‌‌‌استایرن که تقاضای زیادی دارد، تحقق هدف کاهش نرخ در محصولات نهایی را غیرممکن می‌کند.
غلبه سیگنال افت نرخ در نرخ‌های پایه
دفتر توسعه صنایع پایین‌‌‌دستی، قیمت پایه محصولات پلیمری و شیمیایی برای عرضه در هفته پیش‌‌‌رو (از روز دوشنبه ۲۸فروردین تا روز یکشنبه سوم اردیبهشت) را با ترکیبی از کاهش و افزایش اعلام کرد. البته نرخ پایه اغلب محصولات نسبت به هفته قبل افت داشت. در شرایطی که نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه بدون تغییر برابر ۲۸هزار و ۵۰۰تومان تعیین شد، نوسان بهای این محصولات در بازارهای جهانی زمینه تغییر نرخ پایه آنها برای عرضه در بازار فیزیکی بورس‌کالا را مهیا کرد. از ۱۷محصول پلیمری بهای ۶محصول با رشد قیمت و نرخ ۱۱محصول بدون تغییر اعلام شد. از ۱۷محصول شیمیایی نیز تنها قیمت ۴محصول افزایشی و نرخ ۱۳محصول دیگر با افت نرخ اعلام شد. طی هفته گذشته قیمت بخش قابل‌توجهی از محصولات پلیمری و شیمیایی کشور فوب خلیجفارس افت محدودی داشت.
تقاضای چین برای محصولات پتروشیمی پس از بازگشایی اقتصاد این کشور افزایش یافته؛ اما افت تقاضا در سال گذشته باعث شده است تا موجودی انبارها از این محصولات نسبت به سال گذشته بسیار بیشتر باشد و به این ترتیب بهبود جزئی تقاضای فعلی نتواند به رونق بازارهای این محصولات فوب خلیجفارس منجر شود. با این حال پیش‌بینی کاهش عرضه مواد اولیه پتروشیمی از سوی کشورهای خاورمیانه به دلیل نزدیکی به عید فطر، باعث می‌شود تا احتمال رشد قیمت در هفته‌‌‌های بعد مطرح باشد.
قیمت جهانی؛ حامی رشد نرخ
قیمت فروش نفتا به عنوان محصولی که از آن به عنوان خوراک بسیاری از واحدهای پتروشیمی استفاده می‌شود، معیاری برای طیف گسترده‌‌‌ای از محصولات پتروشیمی است. این محصول ظرف هفته منتهی به روز جمعه ۱۴ آوریل در مسیر رشد نرخ قدم برداشت و به این ترتیب انتظار می‌رود که قیمت پایه محصولات پلیمری برای عرضه در هفته‌‌‌های بعد با سیگنال مثبت افزایش جهانی مواجه باشد.
هر تن نفتا در معاملات آتی مجددا کانال قیمتی ۷۰۰دلاری را پس گرفت و در روز جمعه ۱۴آوریل با ثبت بازده هفتگی ۵/ ۱درصدی با نرخ ۷۰۴دلار به ازای هر تن به فروش رفت که بیشترین بهای فروش آن ظرف ۴۰روز اخیر بود. امید به افزایش تقاضا از سوی چین مهم‌ترین دلیل بازگشت بهای نفتا به کانال قیمتی ۷۰۰دلاری در نیمه آوریل بود. در شرایطی که عزم چین برای تقویت اقتصاد خود محرک بهای کامودیتی‌‌‌ها از جمله نفتاست، احتمال بروز رکود در اقتصادهای اروپایی و ایالات‌متحده می‌‌‌تواند زمینه عقبگرد قیمت در این بازار را مهیا کند. در شرایطی هر تن نفتا با نرخ ۷۰۱دلار در نیمه ماه آوریل معامله شد که این محصول در ۸مارس سال گذشته به رکورد قیمتی ۱۴سال خود یعنی هزار و ۱۲۲دلار رسیده بود. نوسان بهای نفتا در بازار جهانی موید رشد بهای پایه محصولات پتروشیمی در بازار داخل در کوتاه‌مدت است.
