در شرایط که تمام جوانب زندگی بشر تحت تاثبر کرونا قرار گرفته است، کرونا هم از این ویروس در امان نماند.

به گزارش خبرگزاری پتروشیمی ایران(ایپنا)؛شیوع و فراگیری کرونا بر تمام جوانب زندگی بشر تاثیر گذاشته ااست و برخی از این صنایع تاثیر بیشتری از این بحران جهانی گرفته‌اند. وقف فعالیت‌های اقتصادی و قیمت‌گذاری پرنوسان و بی‌ثبات مواد اولیه، ناشی از شرایط شیوع ویروس کرونا در بسیاری از کشورهای جهان و به‌دلیل قرنطینه و اعمال محدودیت‌های سختگیرانه رفت و آمد و لغو سفرها، تاثیر آنی و قابل ملاحظه بر صنایع پتروشیمی و شیمیایی خواهد داشت. شیوع ویروس کرونا تاحدودی بر همه جنبه‌های زندگی امروزی بشر تاثیر گذاشته است.

برای صنایع پتروشیمی و شیمیایی جهان این چشم‌انداز با سرعتی نگران‌کننده در حال تغییر است. تنها یک موضوع شفاف و مشخص به نظر می‌رسد و آن این است که دهه پیش‌رو متاثر از این بحران خواهد بود و بر این اساس شکل می‌گیرد. رفتارهای مصرف‌کنندگان، تصمیم‌ها برای سرمایه‌گذاری، دورنمای شرکت‌ها و حتی مسیر جهانی‌سازی تحت تاثیر آثار شیوع ویروس همه‌گیر کووید-۱۹ در سراسر جهان خواهد بود.

دو شوک عمده فوری با شرایط فعالیت‌های اقتصادی و قیمت‌گذاری مواد اولیه مرتبط خواهد بود. در گزارش پیش‌رو پاتریک کریبای، تحلیلگر اصلی بازارهای الفین خاورمیانه، آفریقا، روسیه و حوزه خزر (EMEARC) و ماتو چادویک، معاون مدیرعامل شرکت گلوبال هد پتروکمیکالز (Global Head Petrochemicals) نگاهی به پیامدهای اولیه ویروس کرونا برای صنعت پتروشیمی جهان دارند.

شوک نخست: توقف ناگهانی فعالیت‌های اقتصادی اقتصاد جهان در حال گام برداشتن به سوی یک رکود همه‌جانبه است، برآورد ما از تغییر شرایط از کندی روند رشد اقتصادی به یک رکود و بحران عمیق اقتصادی حکایت دارد تا جایی که حتی آهنگ احیای شرایط اقتصادی در دوران پساکرونا بسیار کند پیش‌بینی می‌شود و این شرایط پیامدهای ناگواری برای صنعت به دنبال خواهد داشت. اقدام‌های پیشگیرانه برای کند کردن سرعت شیوع ویروس کرونا و مقابله با این بیماری همه‌گیر جهانی در تاریخ جدید جهان بی‌سابقه بوده است، تنها تجربه معاصری که صنایع شیمیایی و پتروشیمی می‌تواند از آن درس بگیرد شرایط بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ جهان است، یعنی زمانی که رشد تقاضا برای مواد شیمیایی در میانه سقوط شدید فعالیت‌های اقتصادی جهان با سرعتی قابل توجه احیا شد. این بازیابی و بهبود در نتیجه ارائه بسته‌های مالی و تشویقی دولت‌ها برای مقابله با بحران پیش‌آمده از جمله چین پدید آمد.

تا به امروز، چنین اقدام‌های مشابه‌ای در بحران کنونی اطمینان خاطر کمتری به ارمغان آورده است. برخلاف آسیب‌های شیوع ویروس کرونا بر شرایط اقتصادی بعضی از بخش‌های مصرف محصولات پلیمیری با رشد همراه بوده است. پیش از شیوع ویروس کرونا، ما دو دیدگاه پایه‌ای برای تقاضای بازارهای جهانی پتروشیمی داشتیم. ۱. رشد تقاضای بلندمدت برای محصولات پتروشیمی در سطح بالا و مطلوبی قرار دارد.

مواد اولیه یا خوراک یکی از بخش‌های با سرعت در حال رشد مربوط به بشکه‌های نفت است، بنابراین سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌های وابسته به نفت تداوم خواهد داشت. ۲. چرخه پلاستیک در یک دامنه و مقیاسی رشد می‌کند تا به بخش فزاینده‌ای از صنعت پتروشیمی بدل شود، شرکت‌های تولیدکننده مواد شیمیایی به‌طور فزاینده‌ای در این فضا فعال هستند. در چشم‌اندازی بلندمدت، ما انتظار داریم این روندها حفظ شود، با این وجود، بحران کنونی آهنگ سرمایه‌گذاری‌ها را کند می‌کند و تمرکز را به سمت ذخیره نقدینگی و انظباط سرمایه‌گذاری‌های نفتی معطوف می‌کند. سیر تحول چرخه صنعت پلاستیک به احتمال زیاد سبب کاهش سفارش‌ها می‌شود. در ضمن، قیمت‌های پایین نفت خام شرایط را برای احیای شرایط اقتصادی سخت و دشوار می‌کند. تاثیر بر گستره زنجیره ارزش مواد شیمیایی و بخش‌های مصرف متفاوت خواهد بود. صنایع بسته‌بندی، تجیهزات بهداشتی، کالای پزشکی ساخته شده از مواد پلیمری شاهد روند رشد کوتاه مدت برای تقاضا در بازارهای جهانی خواهند بود، اما دیگر بخش‌های مصرف‌کننده محصولات پلیمیری شامل مواد مورد نیاز در صنایع خودروسازی و ساختمان با کاهشی قابل توجه روبه‌رو خواهند بود. موج دوم: قیمت‌گذاری بی‌ثبات مواد اولیه در پی سقوط قیمت نفت قیمت‌های جهانی نفت خام در پی افت شدید تقاضا برای نفت خام و فرآورده‌های نفتی و بالا رفتن سطح ذخیره‌سازی‌های نفت و سوخت ناشی از تعطیلی بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی و لغو سفرهای هوایی و کاهش حمل نقل به دلیل اعمال قرنطینه در بسیاری از بخش‌های دنیا، با سقوطی بی‌سابقه روبه‌رو شده است. قیمت‌ نفت به سطوح پایین دوران رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸ میلادی یعنی بازه ۲۰ تا ۲۵ دلار رسیده است، چشم‌انداز ضعیف برای اقتصاد جهان با مازاد عرضه نفت خام در بازارهای جهانی همراه شده است، به‌گونه‌ای که پیش‌بینی می‌شود با وجود اقدام‌های کشورهای عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) موسوم به اوپک پلاس برای کاهش عرضه نفت و افت تولید اجباری دیگر تولیدکنندگان و شرکت‌های نفتی، قیمت‌ها درآینده‌ای نزدیک همچنان در سطوح پایین باقی بماند.

قیمت فرآورده‌های نفتی هم به تاسی از قیمت نفت به دلیل کاهش تقاضای شدید ناشی از کاهش حمل و نقل و افت بی‌سابقه مصرف سوخت، با کاهش همراه شده است. با توجه به ارتباط کلیدی پایه الفین‌ها و آروماتیک‌ها، روند صنایع پالایشی می‌تواند به‌طور چشم افسایی عملیات در واحدهای پتروشیمی را مختل کند و سبب کاهش زنجیره‌های ارزش چندگانه شود. عرضه کوتاه مدت مایعات نفتی (ان‌جی‌ال) (دومین خوراک کلیدی مرتبط با انرژی) نسبت به عرضه فرآورده‌های نفتی شرایط مطلوب‌تری دارد، اما سرمایه‌گذاری‌ها در بخش‌های بالادستی آمریکای شمالی می‌تواند به‌طور مستقیم خریداران محصولات پتروشیمی را در میان مدت تحت تاثیر قرار دهد.

تاسیساتی که دارای بیشترین انعطاف‌پذیری هستند، موقعیت و جایگاه بسیار بهتری خواهند داشت. افت قیمت‌های جهانی نفت خام سب تغییر شکل پایه هزینه ترکیبی صنایع پتروشیمی جهان شده است. این شرایط به روشنی در بیشترین محصول پتروشیمی‌ جهان یعنی اتیلن قابل مشاهده است. رقابت‌پذیری و سودآوری جهانی برای مراکز عمده تولید یک شبه با تحولاتی شگرف روبه‌رو شده است. در میان مت، بهره‌برداری از ظرفیت‌های جدید پتروشیمی کمتر می‌شود و این خبری خوب برای صنعتی است که در حال ورود به بحران است. پروژه‌های کنونی در حال ساخت به دلیل توقف فعالیت کارگران به تعویق می‌افتد و برنامه‌های سرمایه‌گذاری به‌طور محدود با تاخیر روبه‌رو می‌شود. در کوتاه مدت، به‌طور ناامیدکننده‌ای، محدودیت‌ها برای فعالیت کارگران برنامه‌های تعمیر و نگهداری دوره‌ای را هم به تاخیر می‌اندازد و این به معنای باقی ماندن عرضه بیشتر خواهد بود؛ اما این شرایط به دلیل مشکلات پیش‌روی بازیابی توقف‌های برنامه‌ریزی نشده، می‌تواند در هفته‌های آینده رفع شود. واکنش صنایع شیمیایی به این بحران چگونه خواهد بود؟ الگوهای مصرف مواد پلیمری شرایط آشفته‌ای دارد. سقوط قیمت‌های جهانی نفت خام قیمت‌گذاری خوراک و سودآوری را تحت تاثیر قرار داده است.

صنایع شیمیایی مانند دیگر صنایع با تردیدهای قابل توجه‌ای روبه‌روست، بنابراین واکنش چه خواهد بود؟ اکنون، تمرکز اصلی بر جنبه‌های انسانی این بحران و افزون بر آن مدیریت فوری اختلال عملیاتی است؛ اما مدیریت بحران تاکنون گسترش یافته است. صنعت باید از خودش بپرسد چگونه می‌تواند در یک دهه آینده موفقیت به دست آورد و از شرایط گذشته خود بسیار متمایز به نظر آید. این بررسی طیف وسیعی از پاسخ‌های احتمالی از جمله بسته شدن ظرفیت، تغییر ساختار صنعت، محدود کردن سرمایه‌گذاری‌ها، ادغام‌های پیشرفته و حتی بررسی بازنگری اساسی در جهانی‌سازی را به دنبال دارد.