افزایش چشمگیر سودخالص پتروشیمی‌خارک
محمد صادق امیدوار : براساس داده های اعلام شده هرچند مقدار فروش این شرکت در مجموع ۵/ ۲۳درصد نسبت به دوره گذشته افزایش داشته است، اما می‌توان بیان کرد که دلیل اصلی افزایش درآمدهای عملیاتی این شرکت نسبت به دوره مشابه سال گذشته بیشتر ناشی از افزایش نرخ فروش و افزایش ۴/ ۲۹درصدی نرخ تبدیل ارز بوده است. در ادامه این گزارش با توجه به اطلاعات و صورت‌های مالی منتشرشده در سایت کدال به بررسی عملکرد و به ویژه فروش این شرکت در شش ماهه نخست سال جاری می‌پردازیم.
سرمایه پتروشیمی‌خارک در بدو تاسیس به میزان ۹۰۰ میلیون ریال بوده که طی چند مرحله افزایش از محل آورده‌های نقدی، مطالبات حال شده و سود انباشته به ۶ هزار میلیارد رسیده است. طبق اطلاعات منتشر شده در سایت بورس اوراق بهادار تهران، شرکت گروه پتروشیمی تابان فردا با ۰۵/ ۳۹درصد، سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین با ۵۷/ ۱۸درصد، صندوق بازنشستگی کشوری با ۵۵/ ۱۲درصد و موسسه صندوق بازنشستگی، وظیفه، ازکارافتادگی وپ با ۴۱/ ۱۰درصد از عمده ترین سهامداران این شرکت هستند. نکته قابل توجه در مورد سهامداران پتروشیمی‌خارک این است که یکی دیگر از سهامداران این شرکت، پتروشیمی فناوران است که صاحب ۳۲/ ۴درصد سهام پتروشیمی‌خارک است و خود از شرکت‌های تابعه سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین است، در نتیجه باید بیان کرد که سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین به طور مستقیم و غیر مستقیم ۸۹/ ۲۲درصد از سهام پتروشیمی‌خارک را دارد. همچنین سرمایه گذاری صبا از دیگر سهامداران این شرکت است که ۶/ ۳درصد از سهام پتروشیمی‌خارک را دارد و خود یکی از هلدینگ‌های صندوق بازنشستگی کشوری است، در نتیجه در مورد صندوق بازنشستگی کشوری نیز باید بیان کرد که این شرکت به طور مستقیم و غیر مستقیم مالک ۱۵/ ۱۶درصد از سهام پتروشیمی‌خارک است.
۴۸ درصد افزایش سود عملیاتی پتروشیمی‌خارک
طبق صورت‌های مالی منتشر شده در سایت کدال، درآمدهای عملیاتی شرکت خارک در شش ماه نخست امسال برابر ۴۱ هزار و ۹۷۹ میلیارد ریال بوده که این میزان نسبت به دوره مشابه سال گذشته ( ۱۳ هزار و ۸۸۶ میلیارد ریال) ۲۰۲ درصد افزایش داشته است. این میزان درآمد تنها از فروش صادراتی به دست آمده است و این شرکت فروش داخلی نداشته است. در جدول زیر به مقایسه میزان تعداد فروش و نرخ فروش شش ماه نخست امسال پتروشیمی‌خارک نسبت به دوره مشابه سال گذشته می‌پردازیم. لازم به ذکر است که اطلاعات موجود در این جدول از اطلاعیه منتشر شده شرکت در تاریخ ۳۰/ ۰۸/ ۱۴۰۰ با عنوان دلایل افزایش سود عملیاتی و صورت‌های مالی میان دوره ای منتهی به ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ نسبت به دوره مشابه سال قبل و همچنین صورت‌های مالی و اطلاعات منتشر شده در سایت کدال استخراج شده است.
با توجه به اعداد موجود در جدول مشخص می‌شود که میزان افزایش مقداری فروش پتروشیمی‌خارک در شش ماه نخست سال جاری نسبت به مدت شش ماه سال ۱۳۹۹ در مجموع ۵/ ۲۳درصد بوده است. این در حالی‌است که میزان افزایش درآمدهای عملیاتی این شرکت نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۰۲درصد بوده است که با توجه به افزایش نرخ فروش میانگین می‌توان این افزایش ۲۰۲درصدی را تاحدودی توجیه کرد. همچنین شرکت در اطلاعیه مذکور تاریخ ۳۰/ ۰۸/ ۱۴۰۰ را عنوان کرده است که یکی دیگر از دلایل این میزان افزایش ۲۰۲ درصدی، نرخ تبدیل ارز نسبت به دوره مشابه سال قبل بوده است، به طوری که متوسط نرخ تبدیل دلار به ریال در محاسبات فروش صادراتی شش ماه نخست سال ۱۳۹۹ حدود ۱۷۰ هزار ریال بوده است، و این در حالی است که در دوره شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ این نرخ حدود ۲۲۰ هزار ریال بوده است که این موضوع خود افزایش ۴/ ۲۹درصدی نرخ تبدیل ارز را نشان می‌دهد.
در مورد بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی این شرکت باید بیان کرد که میزان این عنوان برای پتروشیمی خارک در شش ماه نخست سال جاری برابر ۱۸هزار و ۹۳۹ میلیارد ریال بوده است که این میزان نسبت به دوره مشابه سال قبل ( ۵ هزار و ۱۷۶ میلیارد ریال ) با افزایش ۲۶۶درصدی روبه‌رو شده است و با توجه به صورت‌های مالی منتشر شده این شرکت می‌توان بیان کرد که میزان بهاى تمام شده درآمدهای عملیاتی شش ماه نخست امسال این شرکت از میزان این عنوان در کل سال مالی ۱۳۹۹ بیشتر بوده است. عمده‌ترین سهم از بهای تمام شده عملیات پتروشیمی خارک در شش ماه نخست سال‌جاری مربوط به مواد مستقیم مصرفی بوده است (۱۳ هزار و ۷۸۲ میلیارد ریال) که این میزان در شش ماه نخست سال جاری بیشتراز کل هزینه مواد مستقیم مصرفی سال مالی ۱۳۹۹ (۱۳ هزار و ۶۷۲ میلیارد ریال ) بوده است.
در مورد فعالیت ۶ ماه نخست امسال این شرکت باید بیان کرد این فعالیت با هزینه‌های فروش، ادارى و عمومى ۵ هزار و ۹۳ میلیاردی همراه بوده که هزینه حمل و نقل و انتقال (۴ هزار و ۳۴۳ میلیارد ریال) بیشترین سهم را از این عنوان به خود اختصاص داده است. همچنین این شرکت توانسته است از محل سود تسعیر ارز به میزان ۲هزار و ۷۰ میلیارد ریال درآمد کسب کند. در نهایت و با توجه به موارد ذکر شده در بالا، سود عملیاتی پتروشیمی خارک در دوره ۶ ماهه منتهی به شهریور ماه ۱۴۰۰ برابر با ۲۰ هزار و ۱۷ میلیارد ریال بوده است که این میزان نسبت به دوره مشابه سال ۱۳۹۹ با افزایش ۴۸درصدی روبه‌رو بوده است.
کاهش دوره وصول مطالبات پتروشیمی خارک
در جدول زیر برخی از نسبت‌های مالی پتروشیمی‌خارک آورده شده است. لازم به ذکر است اطلاعات جدول از صورت‌های مالی منتشر شده و سایت‌های داده‌پرداز مرتبط با بازار سهام استخراج شده است. طبق این اعداد، نسبت سود خالص به فروش و درصد حاشیه سود عملیاتی این شرکت از سال ۹۸ تا کنون در حال کاهش بوده است و این موضوع نشان دهنده کاهش سوددهی فعالیت‌های این شرکت است. در مورد نسبت آنی این شرکت، باید بیان کرد این عنوان نسبت به سال مالی ۹۹ کاهش داشته است، اما به طور کلی این نسبت برای پتروشیمی‌خارک در وضعیت مطلوبی قرار دارد. در نهایت باید اشاره کرد که این شرکت توانسته است در بازه ۶ ماهه اول سال جاری دوره وصول مطالبات خود را به خوبی کاهش دهد و از ۱۸۱ روز در سال ۹۹ به ۱۱۷ روز برساند. باید توجه داشت که کاهش دوره وصول مطالبات می‌تواند به کاهش ریسک نقدینگی و ریسک اعتباری شرکت منجر شود.