سوء استفاده و رانت در عرضه سهمیه پتروشیمی‌ها؛ مقصر وزارت صمت
با حضور ۲ صاحبنظر در حوزه پتروشیمی‌ها مشکلات عرضه سهمیه واحدهای تولیدی و رانت‌ها و کوتاهی‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاری پتروشیمی ایران(ایپنا)؛حسن خسروجردی، رئیس سابق اتحادیه نفت، گاز و پتروشیمی به نظارت درستی بر سامانه «بهین یاب» صورت نمی‌گیرد، گفت: افراد در بخش عرضه سهمیه پتروشیمی‌ها تخلف می‌کنند. وزارت صنعت، معدن و تجارت هم می‌خواهد مردم را فریب دهد. وقتی یک سامانه‌ای را طراحی کردند، باید آن را کامل دنبال کنند و همراه با نظارت باشد.
سهمیه کارخانه‌های تعطیل که هنوز فروخته می‌شود
وی با بیان اینکه طرح عرضه سهمیه واحدهای تولیدی در بخش پتروشیمی درست اجرا نمی‌شود، در بخش دیگری گفت: افرادی هستند که کارخانه‌هایی داشتند که آن را تعطیل کرده‌اند اما سهمیه‌شان را تحویل می‌گیرند. این سهمیه را هم در بورس عرضه می‌کنند.
خسروجردی سپس گفت: عرضه سهمیه‌ها در بورس یک طمعی برای افراد ایجاد کرده است که بیایند سهمیه‌شان را در آنجا به فروش برسانند.
نظارتی در کار نیست؟
وی گفت: اگر نظارت بر تخصیص سهمیه واحدهای تولیدی پتروشیمی وجود داشت باید هر سه یا چهارماه به این واحدها سر زده شود تا اگر واحد تولیدی فعال نیست، سهمیه‌اش قطع شود. نظارت اهمیت دارد اگر این نظارت انجام می‌شد این اتفاقاتی که الان افتاده است را شاهد نبودیم.
خسروجردی با طرح سوألی مبنی بر اینکه چرا نظارت –دولتی- بر عرضه سهمیه واحدهای تولیدی پتروشیمی نیست این طور پاسخ داد: در این خصوص یا کارشان در راه‌اندازی سامانه ناقص است و یا اینکه مسئولان نسبت به سوء استفاده در عرضه سهمیه واحدهای تولیدی و باز شدن دست دلالان بی تفاوت هستند.
قدیمی شدن یک سوء استفاده
در بخش دیگری از برنامه صبح و گفتگو، حسین طوسی رئیس انجمن صنایع پروفیل یو پی وی سی هم درباره سوء استفاده‌ها در عرضه سهمیه واحدهای تولیدی پتروشیمی گفت: مسأله پتروشیمی‌ها و سامانه بهین یاب یک موضوع قدیمی است. [قریب به یک دهه] این سامانه با این هدف ایجاد شد که مصرف کنندگان پتروشیمی در آن ثبت نام کنند و با استفاده از پروانه بهره‌برداری خود اگر فعال باشند ظرفیتی برایش در نظر گرفته شود.
دلالانی که به بازار پتروشیمی آمده‌اند
وی با بیان اینکه سوء استفاده در بعضی محصولات پتروشیمی دیده می‌شود و برای بخشی از محصولات مطلوبیت دارند، ادامه داد: چنین محصولاتی وارد بازار غیررسمی می‌شوند. محصولات این بخش عرضه کمی دارند و تقاضا برای آنها بالاتر است و یک عده دلال وارد بازار می‌شوند و نسبت به فعالیت روی این محصولات فعال می‌شوند.
طوسی سپس گفت: سامانه بهین یاب به این صورت است که وقتی یک واحد تولیدی پروانه بهره‌برداری دارد برای آن سهمیه بندی صورت می‌گیرد و می‌تواند از بورس خرید خود را انجام دهد.
وی افزود: مشکل در چندجا دیده می‌شود، یکی در سامانه بهین یاب است به این دلیل که بعضی واحدها تعطیل هستند اما به دلیل رانتی که وجود دارد در سامانه ثبت نام می‌کنند.
پروانه بهره‌برداری می‌دهیم و آن را توسعه یافتگی می‌دانیم!
رئیس انجمن صنایع پروفیل یو پی وی سی با بیان اینکه بورس شفاف ترین بازار رسمی کشور محسوب می‌شود و بورس یک سازمانی است که نظارت بر آن صورت می‌گیرد و خرید کننده یک حق کارگزاری به بورس می‌دهد تا به آن نظارت صورت گیرد، گفت: شرکت‌هایی هستند که به دلیل رانت ایجاد می‌شوند، وزارت صمت به این شرکت‌های صوری مجوز می‌دهد و بعد پروانه بهره برداری؛ در حالی که تکثر گرایی با توسعه متفاوت است. متأسفانه این تصور هست که اگر پروانه بهره‌برداری زیادی بدهند معنی آن را توسعه یافتگی تلقی می‌کنند برای همین مجوز دادن را دنبال می‌کنند. [اشاره به سوء استفاده شرکت‌های صورتی و دریافت سهمیه شان]
تولیدات بیش از مصرف پتروشیمی
در بخش دیگری این فعال اقتصادی با بیان اینکه مصرف یو پی وی سی در کشور سالانه ۶۰ هزار تن است در حالی که ظرفیت اسمی آن ۳۰۰ هزار تن است، به طرح این موضوع پرداخت که خیلی بیش از نیاز مصرف‌مان تولید می‌کنیم و این موضوع را زمینه ساز بعضی سوء استفادها عنوان کرد.
وی با بیان اینکه وقتی ارز ۴۲۰۰ تومانی داده می‌شد بین ۳۰ درصد قیمتی که سهمیه پتروشیمی‌ها در بورس عرضه می‌شد تا ۳۰۰ درصد رانت وجود داشت گفت: الان هم که با ارز آزاد این سهمیه ارائه می‌شود باز با روش‌های مهندسی سوء استفاده‌ها دیده می‌شود.
در بخش پایانی طوسی با بیان اینکه شرکت‌های پتروشیمی که خوراک ارزان می‌گیرند و باید امتیازهایی که دریافت می‌کنند را به بخش پایین دستی منتقل کنند ابراز گلایه کرد و آنها را مقصر عنوان کرد.